استراتژیهای توسعه برای قرن بیست و یکم
|
اگر مهمترین دستاورد قرن نوزدهم را كشف كاپیتالیسم بدانیم، كشف دولت و نهادهای نظارتی مهمترین دستاورد قرن بیستم است. اگرچه در بخش بزرگی از قرن بیستم ایدئولوژی ضد بازار در اروپای شرقی و شوروی حاكم بود و این دیدگاه نهایتا افول كرد اما در كشورهای اروپای غربی نیز دولت رفاه حاكم گشت. بهرغم افول ایدئولوژی ماركسیسم و دیدگاههای هوادار دولت رفاه، نهادهای نظارتی چون بانك مركزی، نهادهای تنظیم بازار و ضد انحصار، تامین اجتماعی و دمكراسی سیاسی به عنوان میراث قرن بیستم باقی ماندند. در دهه هشتاد كه اقبال مجدد به اقتصاد بازار در نقاط مختلف دنیا حاكم گشت، دیدگاهی تحت عنوان اجماع واشنگتن رواج یافت كه بر اساس آن از خصوصیسازی، مقررات زدایی، آزادسازی تجاری دفاع میشد. این دیدگاه به عنوان نسخه سیاستگذاری برای اكثر كشورهایی كه گذار به اقتصاد بازار را خواستار بودند ارائه میشد. شكست روسیه در خصوصیسازی صحیح و آزادسازی قیمتها، عدم توجه سیاستگذاری اقتصادی به مساله تامین اجتماعی در آمریكای لاتین و از همه مهمتر بحرانهای آسیای جنوب شرقی موج برگشت از این سیاستها را رقم زد و مجددا بر ظرفیتسازی و قویسازی دولت تاكید شد. اینك ما درك بهتری از چگونگی تعامل دولت و بازار به عنوان نهادهای مكمل در اختیار داریم. مشكل این است كه این درك بهتر چندان به شكل عملیاتی در نیامده است. امروزه مشخص شده كه تعامل و همكاری دولت و بازار تنها به یك شكل محدود نیست بلكه جای وسیعی برای مانور سیاستگذاران وجود دارد. لذا مساله اساسی در قرن بیست و یكم برای كشورهای در حال توسعه این است كه راه حل مناسب خود را پیدا كنند. |
سایت آمریکایی zcommunications در مطلبی انتقادی سیاست های ایالات متحده در قبال ایران و استانداردهای دوگانه واشنگتن در قبال مسائل جهانی را زیر سوال برده و ده دلیل برای حمله آمریکا و دوستانش به ایران برمی شمارد:
1. ایران تاکنون بارها اعلام کرده که در شرایطی که هدف حمله قرار بگیرد از خود دفاع خواهد کرد. دفاع هم بر طبق قانون های جهانی جنایت جنگی محسوب می شود. جنایت های جنگی هم باید تحت تعقیب قرار بگیرند.
2. رسانه های ما دائما تکرار می کنند .که ایران تسلسیحات هسته ای در اختیار دارد. این بار فکر می کنم حق با آقایان باشد. درست همانگونه که این مساله در خصوص کره شمالی هم مصداق دارد . ما تنها کشورهایی را بمباران می کنیم که مطمئن هستیم تسلیحات کشتار جمعی و هسته ای در اختیار دارند و البته عضو محور شرارت تعیین شده از سوی جورج بوش رئیس جمهوری سابق امریکا بودند. هرچند داستان عراق متفاوت است.
3. ماجرا در عراق چندان هم بد تمام نشد.ببینید دولت چقدر توانمند است و عراق هم با توجه به اینکه شهروندانش یا مرده و یا مهاجرت کرده اند مکان بهتری از سال 2003 است. قطعا هم اگر ما برنامه ریزهای عراق هستیم امروز این کشور بهتر از دیروزش ست.
4. ما تهدید به قطع خرید نفت از ایران می کنیم و در مقابل هم ایران همین تهدید را تکرار می کند و ما نمی توانیم بخش دوم را تحمل کنیم. ما بدون این نفت چه می کنیم؟ چرا نباید وقتی ایران آن را می فروشد از خرید آن اجتناب کنیم؟
5. ایران در پشت پرده حمله به آمریکا در سال 2001 میلادی بود. این ادعای رسانه ها است و اگر نباشد سناریو بدتر خواهد شد.ایران سالها و قرن هاست که به هیچ کشوری حمله نکرده است و این بدان معناست که قطعا و بدون اندک تردیدی این کشور در آینده ای نه چندان دور به کشوری دیگر حمله خواهد کرد.
6. ایرانی ها برخلاف امریکایی ها و اسرائیلی ها در مذهب بسیار تندرو هستند. اسرائیلی ها نمی خواهند به ایران حمله کنند اما دولت مقدس! رژیم صهیونیستی بی میل به این حمله نیست. مخالفت با این تصمیم به معنای مخالفت با خداوند است!
7. ایرانی ها آنقدر احمق هستند که زمانی که ما دانشمندان آنها را می کشیم آنها هم ماشینی در تگزاس خریده و البته یک دلال مواد هم استخدام می کنند تا سفیر عربستان در امریکا را بکشند. البته این کار را هم به اتمام نمی رسانند تا ما را موفق به دستگیری این دلال کنند. البته بخش دومی هم وجود دارد و آن هم این است که باید به آدم های احمق حمله شود.
8. جنگ هم برای اقتصاد امریکا و هم برای اقتصاد ایران خوب است. سربازانی که در ایران مستقر شوند محصولات این کشور را خریداری می کنند و این به نفع اقتصاد ایران است. زنانی هم که از این جنگ جان سالم به در ببرند آزادی های بیشتری خواهند داشت.
9. این تنها راه برای متحد کردن منطقه است. یا ما به ایران حمله می کنیم و این کشور در برابر ما سر خم می کند. شاید هم ایران را اشغال می کنیم تا این کشور را هم مانند همسایگانش آزاد کنیم. این پروسه در خصوص ایران هم چندان به درازا نخواهد انجامید.به افغانستان نگاه کنید که چقدر خوشبخت هستند!
10. ایرانی ها پهباد ما را پس نمی دهند پس بهتر است به تکرار این درخواست پایان دهیم
جهاني شدن،ويژگيها، ابعاد، پيامدها |
در عصر کنوني، جنبههاي مختلفي از زندگي اجتماعي بشر از اثرات فراگير و عميق جهانيشدن بهرهمند شدند. عرصههاي کنوني زندگي، تحت تأثير دگرگونيهاي عميق جهانيشدن است. |
مباحث توسعه اقتصادی از قرن هفدهم و هجدهم میلا دی در کشورهای اروپایی مطرح شد. فشار صنعتی شدن و رشد فنآوری در این کشورها، توام با تصاحب بازار کشورهای ضعیف مستعمراتی، منجر شد تا در زمانی کوتاه، شکاف بین دو قطب پیشرفته و عقب مانده، عمیق تر شده و دو طیف کشورهای پیشرفته (توسعه یافته) و کشورهای عقب مانده (توسعه نیافته) در جهان شکل گیرد.
با پایان جنگ جهانی دوم و شکل گیری نظمی عمومی در جهان (در کنار به استقلا ل رسیدن بسیاری از کشورهای مستعمره)، بسیاری از مردم و اندیشمندان، چه در کشورهای پیشرفته و چه در کشورهای جهان سوم، تقصیر شکاف عمیق به وجود آمده، بین دو قطب پیشرفته و عقب مانده را برگردن کشورهای قدرتمند و استعمارگر انداختند. بعضی مدرن نشدن (حاکم نشدن تفکر مدرنیته بر تعالی ارکان زندگی جوامع سنتی) را علت اصلی می دانستند و برخی دیگر ضعف های فرهنگی و اجتماعی این ملل را سبب اصلی، معرفی نمودند و در نهایت عده ای نیز ثروت های ملی را علت رخوت و عدم حرکت مثبت این ملل تلقی نمودند.
همواره باید بین دو مفهوم رشد اقتصادی و توسعه اقتصادی تفکیک قایل شد. رشد اقتصادی، مفهومی کمی، در حالی که توسعه اقتصادی، مفهومی کیفی است.
جمهوری اسلامی ایران و بحران مالی اروپا
اکنون ماههاست که قاره سبز با بحران مالي در برخي از کشورهاي عضو خود روبروست كه تا کنون برخي کشورهاي اروپايي همچون يونان را عملاً فلج کرده و انتظار ميرود به زودي آتش آن دامن برخي ديگر قدرتهاي اقتصادي اروپا و منطقه يورو را نيز بگيرد. بحران مالي جهان از کشور ايالات متحده شروع شد و به تدريج اقتصاد کشورهاي ديگر بهويژه اتحاديه اروپايي را تحت تاثير قرار داد. بهدنبال اين بحران بزرگترين رکود اقتصادي بعد از بحران سال ۱۹۲۹ رخ داد؛ کشورهاي اروپايي، بهويژه اعضاي يورو، با ارائه بستههاي مالي و تزريق پول به صنايع عمده اقتصادي تلاش نمودند تا از گسترش بحران جلوگيري کنند. اما اين کار باعث افزايش بدهيهاي دولتي و شکلگيري بحرانهاي بعدي شد.
پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران، روابط با انگلستان در مقاطع مختلفی قطع و یا در سطح کاردار دنبال شده است. با وقوع انقلاب، رویکرد غرب و کشورهای اروپایی به ایران تغییر نمود، اما علاوهبر آمریکا که روابطش با ایران قطع شد، بدترین حالت در روابط ایران با انگلستان رخ داد و سفارت این کشور در ایران تعطیل شد و انگلستان دیپلماتهای خود را به دفتر حفظ منافع خود در سفارت سوئد منتقل کرد. این تعطیلی سفارت یک دهه طول کشید و حمایتهای انگلیس از عراق درطول جنگ هشتساله بر وخامت روابط افزود، اما پس از جنگ عراق و تعدیل نسبی در مواضع دوطرف نسبت به یکدیگر، در سال 1367 سفارت انگلستان بار دیگر در ایران بازگشایی شد. علیرغم اینکه تصور میشد روابط بهزودی بهبود یابد، موضوع سلمان رشدی روابط ایران را با انگلیس و غرب بهطورکلی تحت تأثیر قرار داد. سلمان رشدی، نویسنده انگلیسی با نگارش کتاب «آیات شیطانی» به اسلام و پیامبر(ص) حمله کرد و امام خمینی در واکنش به این اقدام در 25 بهمن 1367 فتوای ارتداد وی را صادر کرد. این اقدام باعث قطع شدن روابط دیپلماتیک ایران و انگلیس شد. این بار جامعه اروپا نیز در کنار انگلیس قرار گرفت و کشورهای عضو در اعتراض به این اقدام ایران سفرای خود را از تهران فراخواندند، اما پس از یک ماه مجدداً به ایران بازگشتند و روابط ایران با انگلستان نیز بار دیگر برقرار شد اما در سطح کاردار باقی ماند.
موضوع سلمان رشدی برای حدود یک دهه بر روابط ایران با انگلستان و جامعه اروپا (اتحادیه اروپا) سایه افکند و تنها هنگامیکه سید محمد خاتمی، رئیسجمهور ایران در سال 1377 این موضوع را تمامشده اعلام کرد، این غائله خاتمه یافت. در شهریور 1378 بار دیگر روابط ایران و انگلیس به سطح سفیر ارتقا پیدا کرد. در شهریور 1380، جک استراو بهعنوان اولین وزیر خارجه انگلستان از جمهوری اسلامی ایران دیدن نمود و این نقطه اوج روابط دوطرف در دو دهه گذشته بود.
گوان مدعی است که جهان میهنی نولیبرال چکیده دیدگاهی درباره نظم جهانی است که در آینده بر وجوه سیاسی و اقتصادی رفتارهای داخلی و خارجی دولت ها حاکم خواهد بود . این نظم ایجاب می کند که در جامعه بین الملل از طریق مداخله فعال یا از طریق حکمرانی جهانی و نهادهای بین المللی شرایط را برای حاکمیت دولت ها تحمیل کند . یکی از محمل های این نظریه "اتحادیه صلح طلبان" متشکل از دولت های غربی ثروتمند و صلح طلب در دوران پس از جنگ سرد است که رهبری آن را ایالات متحده در دست دارد .
مبنای مقاله گوان –" جهان میهنی نولیبرال " در پیروزی مردم سالاری لیبرال پس از جنگ سرد و سلطه ایالات متحد و همپیمانان آن آغاز می کند .
مهندسی تکنولوژی تولیدات، فوق لیسنانس روابط بین الملل، مشاوره ومجری طرحهای تولیدی وصنعتی، | سوابق: مدیر عامل شرکت لیاگل خزر، مدیرعامل شرکت زرین گستر، رئیس هیئت مدیره شرکت تینوش گستر، عضوسازمان نظام مهندسی، مشاور چندسین طرح تولیئدی واقتصادی و مدرس | شماره تلفن: 09113322247| 09117061347 و پست الکترونیک Alinori_53@yahoo.com
به زودی در اینجا آرشیو عکسهایی از مهندس علی نوری پور قرار می گیرد